Search

Een meisje onderweg

Open Search

Dapper.

Dapper.
Stoer.

Het zijn de woorden die ik in de afgelopen weken het meest gehoord heb in reactie op mijn laatste blog en het artikel dat daarna verscheen.

En – laat ik mezelf niet bescheidener voordoen dan ik ben – dat streelt me.

Ik houd van het podium, plankenkoorts is me altijd vreemd geweest. Ik zou kunnen wennen aan een positie als “boegbeeld van single christelijk Nederland”.* Ik vind het niet erg bekend te staan als voorvechter van openheid in de strijd tegen de druk die mijn generatie zichzelf oplegt.

* Niet mijn woorden, echt!

En – voor ik mezelf arrogantie begin te verwijten – dat is niet eens zo erg. Want wat ik schrijf blijkt anderen de woorden te geven die zij zelf niet kunnen vinden. En dat is mooi.

Maar wat verloren lijkt te gaan is dat, onder dat alles, ook ik maar een bang klein meisje ben.

Met ogenschijnlijk gemak gun ik de hele online wereld een kijkje in mijn hart. Maar wie weet hoe belangrijk de likes voor me zijn, bang dat niemand me waardeert?

Met niet aflatend enthousiasme organiseer ik feestjes, stel ik mijn huis open, sleep ik anderen mee. Maar wie ziet de spanning waarmee ik wacht op de eerste aanmeldingen, bang dat niemand met me mee wil?

Met mijn scherpte tong ben ik met regelmaat mijn verstand vóór, plaats ik scherpe opmerkingen die naast grappig ook heel kwetsend kunnen zijn. Maar wie realiseert zich hoe lang een reactie in dezelfde trant mij bezighoudt, bang dat niemand me aardig vindt?

Met gemak praat ik met volstrekt onbekenden een hele avond vol. Maar wie beseft hoeveel moeite het me kost om die drempel over te stappen, bang dat niemand interesse in me heeft?

Mijn agenda puilt met regelmaat uit van de afspraken met dierbare vrienden. Maar wie voelt hoe krampachtig ik vriendschappen probeer vast te houden waarvan de houdbaarheidsdatum al lang is bereikt, bang te verliezen wat eens was?

Ja, ik doe stoere, dappere dingen.

Soms roekeloos, soms vanuit diepe overtuiging. Ik loop over van enthousiasme, praat voordat ik denk, lijk de hele wereld aan te kunnen. Maar wat ik hoop is dat juist dat laat zien wie ik eigenlijk ben.

Kwetsbaar.
Fragiel.
Mens.

Ik ben niet stoerder of dapperder dan enig ander. Ik ben net zo goed – en misschien wel meer – bang om kwijt te raken, om alleen te zijn. Ik ben bang dat alles anders wordt, bang voor het onbekende.

Maar dat sluit moed niet uit.

Met Nelson Mandela leer ik – zoals alles, heel langzaam – “dat moed niet de afwezigheid van angst is, maar het overwinnen ervan. Een dapper man is niet hij die geen angst voelt, maar hij die zijn angst weet te overwinnen”.

Daarmee ben ik niet in slecht gezelschap.

En dus toch dapper.

 

 

5

We durven gewoon niet

Met nog één verjaardag te gaan voor mijn dertigste en meer dan tien jaar sinds mijn eerste en laatste echte vriendje mag ik me er wel toe rekenen: de singles. In mijn geval, meer specifiek: de christelijke singles.

Een vreemde groep, als je het mij vraagt. Niet enkel vanwege de nogal scheve man / vrouw verhoudingen (ik heb het over aantallen, niet over rolverdeling, al sluit ik niet uit dat er ergens een verband is).

Een vreemde groep, omdat ze niet helemaal eerlijk is over zichzelf.

Van oudsher in het “grote gebed” weggezet in het rijtje van weduwen, weduwnaren, alleenstaanden* en langdurig zieken, doen we er alles aan niet zielig gevonden te worden. In onze poging te benadrukken dat ons leven alleen niet minder volwaardig is dan dat van onze getrouwde leeftijdsgenoten ontkennen we vaak dat we eigenlijk wel gewoon naar samen verlangen.

* Of, naar voorkeur van de dienstdoende predikant, met nadruk alleengaanden. Het zou wat minder ernstig moeten klinken. Het verschil heb ik nooit echt begrepen.

Niet dat we er helemaal nooit over praten. Wij vrouwen, tenminste, doen dat wel. Onderling, dan. En meestal houden we onszelf ook dan redelijk groot.

“Een huwelijk is ook niet enkel rozengeur en maneschijn”, voegen getrouwde vrienden ons soms troostend toe. Dat weten we: we zijn immers op een leeftijd waarop de eerste van onze vrienden, ooit gelukkig getrouwd, weer uit elkaar gaan.

We zien de pijn. Maar ook de goede voorbeelden. De opa’s en oma’s die na zesenvijftig jaar naar eigen zeggen nog lang niet zijn uitgepraat, “al vallen we wel soms in herhaling”.

We hebben dan wel geen praktijkervaring, maar ons beeld is niet onrealistisch. Meestal hebben we ook wel één of twee relaties achter de rug, zijn online gaan daten, of hebben in ieder geval Tim Keller’s “Het Huwelijk” gelezen, want, zeiden onze getrouwde vrienden: “het is ook heel interessant voor singles hoor”.

We kennen de theorie, zien ook dat die rozen soms venijnig kunnen prikken. Toch verandert dat niets aan wat we het liefste willen.

Hoe vol ons sociale leven ook, de dag eindigt altijd in een leeg huis. Hoe feestelijk de kersttafel ook, we zitten er altijd alleen. Hoe fijn ook dat we alle zondagsschoolkinderen aan het einde van de dienst weer naar hun ouders kunnen sturen, er is er niet eentje van onszelf. Hoe goed een knuffel ook kan doen, ons verlangen naar intimiteit blijft onvervuld. Hoeveel we ook met vrienden kunnen delen, ons leven  nooit.

Dus echt, we willen liever samen.

Op de één of andere manier is dat waar het stopt. Verder dan willen komen we niet. Alsof we aan de rand van het zwembad al jaren anderen observeren, beredeneren hoe het zou zijn om te zwemmen en hoe je dat dan het beste zou kunnen doen. Dat alles zonder ooit één teen in het water te steken, laat staan er gewoon maar in te springen.

We durven gewoon niet.

We zijn hoogopgeleid. Zijn gewend aan plannen, deadlines, strategieën, doelen en vooral veel, heel veel controle. We maken keuzes en zetten ons er met passie voor in. Maar als het aankomt op gevoel helpt dat ons niet, staat het misschien zelfs alleen maar in de weg. En daarom doen we gevoel gewoon maar niet.

We zijn bang onszelf te laten zien. Hoe langer we erover praten, hoe moeilijker dat ook wordt. En daarom doen we net alsof het ons niet raakt.

Stoer maken we grapjes, hangen we de “happy single” uit, overschreeuwen we de pijn die er óók is.

Want begrijp me niet verkeerd. We zijn happy singles. We hebben banen, huizen, hobby’s, auto’s en vakanties. Belangrijker: we hebben neefjes, nichtjes, vrienden, broeders en zusters. Essentieel: we hebben leren leven met God en vragen ons soms zelfs af of we wel naar een man of vrouw mogen verlangen, of we Hem daarmee niet miskennen.

We zijn gelukkig. En we kennen pijn, verdriet, gemis.

De één meer dan de ander. Het ene moment meer dan het andere.

Maar zullen we eindelijk eens beginnen er eerlijk over te zijn? Naar onszelf en naar de mensen om ons heen? Zullen we toegeven dat we gelukkig zijn én soms heel verdrietig?

Misschien gebeuren er dan wel heel erg mooie dingen.

4

Ik ben niet mijn pijn

Het maakt me boos.

Iemand met een burn-out die je gewoon tegenkomt op feestjes, terwijl voor mij – enkel overspannen – een enkele koffiedate al teveel kon zijn.

Een ander die tegen me klaagt over een zere schouder, blijkbaar niet beseffend dat ik van de afgelopen drie jaar misschien vier dagen pijnvrij ben geweest.

Een volgende die, als ik eindelijk eens iets durf te zeggen over mijn eigen hoogbegaafdheid, zich hardop afvraagt of haar kind dat misschien ook is: het kan immers al voor zijn zesde verjaardag lezen.

Hoeveel er ook te zeggen zou zijn over de devaluatie van het b-woord, een zeker gebrek aan tact, of de neiging al te gemakkelijk etiketjes te plakken, mijn reactie zegt vooral iets over mij.

Blijkbaar ben ik bang iets te verliezen als een ander meer overspannen is, ergere pijn heeft, of slimmer lijkt te zijn dan ik.

Blijkbaar ben ik bang er minder van te worden als mijn verhaal het ergste niet meer is.

Blijkbaar vind ik het nodig mijzelf met anderen te vergelijken, een oordeel uit te spreken.

Blijkbaar zijn mijn overspannenheid, mijn rugpijn en mijn intelligentie gaan bepalen wie ik ben.

En dat is niet eerlijk. Niet tegenover de ander. Maar ook niet tegenover mijzelf.

Want ieder heeft recht op zijn eigen pijn, zijn eigen verhaal. En daar valt helemaal niets aan te vergelijken.

Ik hoor het mezelf vertellen tegen de nieuwe, tijdelijke, collega’s waarmee ik kennismaak. Dat ik – eenmaal thuis na mijn besluit Rabo te verlaten – erachter kwam dat ik mezelf toch wel iets te hard voorbijgelopen was.

Blijkbaar heb ik de behoefte mezelf te definiëren in termen van “mijn proces“.

Begrijp me niet verkeerd. Het is waardevol als dat bespreekbaar is. Ik schrijf dit immers ook niet voor niets..

Maar mijn krampachtige “ik was enkel overspannen” is in feite niets anders dan een schreeuw om aandacht, erkenning, bevestiging.

Blijkbaar ben ik op zoek naar acceptatie van “mij met mijn verhaal”.

Acceptatie die ik niet nodig heb. Zou moeten hebben.

Hoezeer dat proces, die overspannenheid, de pijn me ook gevormd heeft, ik ben het niet geworden.

Ik ben gevormd, zoals een ander door een chronische ziekte, de scheiding van zijn ouders, door op te groeien in een extreem orthodoxe kerk. Ik ben gevormd, zoals wij allemaal.

Ik ben kwetsbaarder geworden, fragieler. Onzekerder, soms, maar misschien ook juist wel sterker.

Maar ik ben niet mijn pijn.

0

En ik dan?

Eens kreeg ik het verwijt geen empathisch vermogen te bezitten. Lang heb ik dat voor waar gehouden, mezelf als koud, onverschillig zelfs, gezien. Totdat anderen me begonnen te beschrijven als warm, belangstellend, oprecht geïnteresseerd.

Terugkijkend denk ik dat diegene doelde op mijn ongeduld met mensen die me niet volgen, niet begrijpen. Dat is – hoewel sindsdien ook wel enigszins verminderd – inderdaad niet geheel onherkenbaar.

Luisteren kan ik echter wel.

Ergens ben ik er trots op dat anderen hun hart bij me luchten. Dat gesprekken met mij blijkbaar “ergens over gaan”. Een vriendin vertelde me – terwijl we samen reflecteerden onder het genot van thee en chocolade – dat ze, meegenomen door mijn zoektocht naar kwetsbaarheid, zelf ook opener is geworden. Mooi vind ik dat.

Al is het alleen al omdat die hele reis van mij dus blijkbaar “nuttig” is.

Toch gaat het daar ook mis. Misschien luister ik wel teveel.

Het is ook zo gemakkelijk mezelf te verschuilen achter en het leed en de vreugde van anderen. Het is zo veilig enkel begrip te hoeven tonen, mee te hoeven leven. Toegegeven, deze blog is zeldzaam openhartig, maar wat ik deel heb ik volledig in de hand. En, hoewel nooit de stille factor in een conversatie, kan ik al pratend toch heel weinig zeggen.

Soms blijft er na een weekend vol zorgen van vriendinnen niets over dan “en ik dan?”

En ik besef dat ik dat ook wel heel erg zelf doe. Want waarom vraag ik niet ook gewoon aandacht voor mijn verhaal, voor waar ik echt mee zit?

Omdat hulp vragen toch nog steeds als zwakte voelt.

Ik vraag me af of al die krachtige, zelfstandige, single vrouwen het zich daarin met mij zo moeilijk maken. Nauwelijks durven toegeven dat we dat lampje eigenlijk niet zelf op kunnen hangen. Liever weken de douchekop vasthouden dan iemand vragen de houder te repareren. En zeker niet erkennen dat we ons perfect ingerichte, comfortabele huis soms best zouden willen inruilen voor iemand die op ons wacht.

Dat mag dan een verklaring zijn, het is zeker geen excuus.

We zijn als mensen voor elkaar gemaakt (“en dat is dus breder dan het huwelijk!” – aldus de dominee). Hulp vragen is ook: de ander de gelegenheid geven er voor jou te zijn. Door me te verschuilen achter mijn eigen luisterend oor doe ik niemand goed.

Dus niet alleen maar voor mezelf: ik wil, heel voorzichtig, proberen te delen waar ik echt mee zit.

En mocht ik het vergeten, wil je dan, alsjeblieft, geen genoegen nemen met een oppervlakkig antwoord op de vraag hoe het met me gaat?

Want ik heb je harder nodig dan ik toe zou willen geven.

En eigenlijk is dat wel mooi ook.

* Ja, echt, waargebeurd. Inmiddels is-ie vervangen. Het duurde wel even. Tot ik om hulp vroeg dan, daarna was het binnen een dag geregeld.

2

Ik wil er niet komen, ik wil er zijn.

Zin één van zo ongeveer elke motivatiebrief die ik ooit schreef: “Ik ben nieuwsgierig en leergierig en…”. Ik kan het niet ontkennen: ik geniet van bergen nieuwe informatie, vind het heerlijk om ergens snel thuis te raken en overal iets van af te weten. Toch is het niet helemaal waar.

Eigenlijk houd ik namelijk niet van leren: ik wil enkel kunnen.

Ik bedoel dit: zo rond mijn twaalfde verjaardag ging ik op pianoles. Oefenen vond ik niets, ik droomde enkel van het moment dat ik de sterren van de hemel zou kunnen spelen. Weinig verrassend: dat moment is nooit gekomen en ik raak nog zelden een piano aan.

Je zou denken dat ik, vijftien jaar en heel wat zelfreflectie verder, wel iets geleerd zou hebben. Maar helaas.

Drie weken geleden begon ik aan mijn nieuwe baan. Nog niet “op een opdracht” heb ik alle tijd om er rustig in te komen. Toch stond ik na één week werken alweer stijf van spanning. Letterlijk. “Niemand verwacht van je dat…”, verzekerden mijn collega’s mij. Maar ze vergisten zich: ze vergaten mij.

Hoe onrealistisch ook, ik verwacht wel degelijk van mijzelf dat ik binnen één week volledig operationeel ben en van grote toegevoegde waarde voor de maatschappij.

“Voor wie wil je dat eigenlijk?”, was de vraag die als een soort groot, fluorescerend stopteken werkte. “Voor mezelf”, antwoordde ik beschroomd om mij vervolgens in een diepe put van zelfverwijt te storten.

Had ik nu nog niet geleerd mezelf te waarderen, onafhankelijk van wat ik doe? Niet zo hard te oordelen over wie ik ben? Mezelf niet langer te zien als de optelsom van alles wat ik ooit bereikte?

Waar waren de afgelopen maanden dan goed voor geweest?

Toch stopte mijn vrije val daar, veel eerder dan ik had verwacht. Diep vanbinnen kwam iemand in opstand, iemand die zich lang verborgen had gehouden. Ik had wel degelijk iets geleerd!

Alleen leren leren, dat is gewoon het aller, aller moeilijkst.

En dat is precies waar ik mee bezig ben.

Ik leer te vallen en weer op te staan. Niet vol verwijt te blijven liggen, maar met de haast paradoxale combinatie van moed en geduld weer verder te gaan. En zelfs dat hoef ik nog niet te kunnen. Misschien is het niet zomaar dat mijn agenda nog niet helemaal is volgeboekt: zo leer ik immers veel, veel meer.

En nee, dat is niet ineens leuk ofzo. Maar goed is ook niet hetzelfde als comfortabel. Goed is veel meer dan comfortabel.

Het brengt me terug bij waar het ooit begon: het gaat niet zozeer om het diploma, de zwemles zelf is minstens zo de moeite waard.

Steeds sterker vraag ik me overigens af of er überhaupt wel zoiets als een diploma is. Dat deel van mij dat de motivatiebrief vervolgt met “ik ben resultaatgericht…” heeft daar nog flinke moeite mee. Tegelijk heeft het iets van een bevrijding.

En eigenlijk is dat ook wat ik allang geloof: “Als ik niet meer God of mensen [of mezelf] hoef te behagen ben ik werkelijk vrij…”.*

Misschien kom ik er nooit. Maar ik leer wel.

* Met dank aan de preek van zondagavond.

4

Wéér.

Tweede Pinksterdag, half zeven ‘s ochtends. Ik had mezelf toestemming gegeven de wekker niet te zetten, maar was wakker geworden van de buikpijn. Slapen was verleden tijd.

De vrijdagmiddag ervoor had ik een tweede gesprek bij een consultancybedrijf. Daar waar ik vooraf heel ontspannen was en het gesprek een prettige kennismaking, kon ik nu letterlijk niet eten van de spanning. Ik zou pas na het weekend van ze horen en kon niets doen dan wachten. Ik wilde die baan dolgraag hebben, maar mijn lot lag in hun handen.

Zo voelde het althans. Ik weet ook wel dat het zo niet werkt. Maar geloven en ervaren zijn twee heel verschillende dingen. Echt waar.

Spontaan werd ik een voorstander van het afschaffen van tweede feestdagen. Waarom moest nu net dit weekend drie volle dagen tellen? Slap als ik was had ik het concert van die middag al bijna afgezegd en mijn familie, mijn vrienden gevraagd voor me te bidden. “Overgeven”, stuurde de één. “Zoek afleiding”, zei de ander. Gelijk hadden ze allemaal, maar niemand raakte zo de kern als de vriendin die appte:

“Waarom oordeel je jezelf nu? Aanvaard gewoon dat je het spannend vindt, dat je buikpijn hebt. En probeer vooral niet heel hard los te laten.”

Want dat was precies waar ik mee bezig was. En ogenblikkelijk deed ik er nog een schepje bovenop. Hoe kon ik nu weer in diezelfde valkuil stappen? Krampachtig proberen los te laten: is het niet logisch dat dat mislukt?

Maar wacht. Ik had hulp gevraagd. Ik had blijkbaar mijn probleem gedeeld. Hoe anders immers kende mijn vriendin die valkuil überhaupt? Over kwetsbaarheid gesproken.

Misschien komt ooit de dag dat ik die kuil van veraf zie, er met een grote boog omheen kan lopen. Zover is het bij lange na nog niet. Dat kan ik nu mezelf verwijten. Ik kan ook blij zijn dat ik al wel doorheb dat ik gevallen ben. En dat ik er daardoor – met een beetje hulp – ook een stuk sneller uit kan klimmen.

Want daar zit precies het punt. Van af en toe “wil je me helpen” blijk ik veel gelukkiger te worden dan van altijd maar “ikke zelf doen”.

Dat doet me denken aan mijn allereerste post. Of eigenlijk aan een reactie daarop. Ik vroeg me destijds af of ik wel echt beschikbaar was, zelfs wilde zijn. Een vroegere collega schreef me toen: “Wil je niet liever bereikbaar zijn (…) voor jezelf en voor anderen?”

Ja!

Met enige regelmaat bekenden anderen mij iets als: “Ik keek altijd zo tegen je op”. Ik schrok daarvan, schaam me er een beetje voor. Ik dacht dat ik juist helemaal niet anders wilde zijn. Waarom sloot ik me dan zo hoog op in mijn ivoren toren?

Echt, ik ben ook maar gewoon een mens.

Net als de winkelier op de hoek die tegenwoordig spontaan een praatje met me maakt. Dat heb ik ook gewoon nodig namelijk: een vriendelijk gezicht.

Net als die talloze familieleden, vrienden, oude en nieuwe bekenden die in de afgelopen maanden niet alleen in mijn hart keken, maar mij ook een blik in het hunne gunden. Dat hebben we allemaal nodig namelijk: echt verbinding met elkaar.

Als ik zou moeten samenvatten wat die periode me heeft gebracht, me heeft geleerd, zou het daarop denk ik uitkomen.

Ik ben genoeg. Ik kan heel veel, maar hoef het echt niet allemaal alleen te doen.

Want samen is het leven zoveel mooier.

Dank jullie wel!

P.S. Het was allemaal niet helemaal voor niets. Ik ben die dag gewoon gaan zingen en heb ervan genoten. En inmiddels heb ik ook die felbegeerde baan.

1

Je bent nooit klaar. Hooguit gereed.

Best kans dat je me onlangs hebt horen praten over “de afgelopen periode”. Alsof er iets afgesloten is. Om eerlijk te zijn had ik anderen nodig om me erop te wijzen. Ze hebben gelijk: er is niets afgelopen, niets echt voorbij.

Natuurlijk zijn er dingen veranderd. Verbeterd ook. Ik heb meer energie en minder pijn. Ik doe meer en slaap minder. Mijn enthousiasme is grotendeels terug en het idee ooit weer te gaan werken jaagt me echt geen angst meer aan.

Maar nee, de oude wordt ik nooit meer. Ik zou het ook niet willen.
Of eigenlijk, toch soms even wel.

Het punt is: die nieuwe Erika, die kwetsbare kant van mij, die vind ik echt wel mooi. Maar de oude ik, de sterke versie, die vind ik gewoon veel leuker. En ik wil nu wel weer eens gewoon leuk zijn.

Misschien is dat ook wel gewoon gezond. Daar waar de afgelopen maanden de muur afbrokkelde, ik niet alleen een stoere carrièrevrouw bleek te zijn, ben ik immers ook niet enkel een kwetsbaar meisje. Ze zijn er allebei en misschien is dat ook wat echt krachtig maakt.

Dikke vriendinnen zijn ze nog niet. De stoere vrouw vindt het meisje maar een zwak schepsel. En het kwetsbare meisje vraagt zich af of ze wel een powervrouw mag willen zijn.

Maar wie weet komt dat vanzelf.

En dat, die zin, dat die hierboven zwart op wit staat, laat misschien wel de grootste verandering zien. Hoe cliché ook, het lijkt erop dat ik, heel langzaam, leer los te laten.

“Ik denk gewoon veel te moeilijk over het leven”, zei ik een paar weken geleden tegen mijn coach. We waren net tot de conclusie gekomen dat ik al hartstikke veel geleerd had, maar toch kon ik de spanning niet van me af laten glijden.

“Jij denkt. Punt. Dat is het probleem”, was zijn antwoord.

Om te vervolgen: “Je zou gewoon wat meer moeten vertrouwen”. Daar stond ik, die zegt te geloven in zoveel meer dan het lot; in een God die alles in Zijn handen heeft, met een mond vol tanden.

Geen deadlines meer dus. Geen grote doelen en ambities. Geen antwoord op de “waar zie je jezelf over vijf jaar” vraag. Dat voelt vooralsnog behoorlijk ongemakkelijk. En ik weet ook niet hoe ik het uit ga leggen in een sollicitatiegesprek.

 

En toch ga ik het proberen. Onzeker is de toekomst toch wel. Waarom zou ik me daardoor laten tegenhouden?

Want net als dat je niet kunt zeggen dat het over is, kun je ook nooit ergens echt klaar voor zijn; hooguit gereed.

(En dat mijn broer die uitspraak ook niet van zichzelf heeft maakt niet uit. Waar is-ie toch wel.)

0

Grote meid

Je kent ze wel: van die mensen die een paar keer per jaar je pad kruisen. Je komt ze tegen op een feestje, een verjaardag, een conferentie. Spontaan voeg je ze toe op Facebook. Handig: zodra je elkaar weer ontmoet kun je vragen naar die mooie reis, die nieuwe baan.

Totdat.

Bijna drie weken geleden: een Bijbelstudieweekend met zeker dertig van zulke min of meer bekenden. De gebruikelijke herkenning, maar vreemd genoeg leek de vraag “hoe is het” voor hen knap lastig om te stellen. Ongemakkelijk voelde het en haast schoorvoetend volgde dan: “ik lees je blog”.

Ik had het kunnen weten. En ik had er geen seconde over nagedacht. Gelukkig maar, misschien.

Ja, het meisje onderweg is heel persoonlijk, open, kwetsbaar. Toch blijft ze op vertrouwd terrein. Zelf bepaalt ze wat ze deelt – en wat niet -, kiest ze haar moment. Mensen reageren, maar een antwoord mag altijd even op zich laten wachten.

Maar daar, met die vraag, werd dat meisje weer gewoon Erika, bleken al die “site views” afkomstig van echte mensen. Mensen die met het stellen van hun vraag bewust een meer-dan-eenlettergrepig antwoord riskeerden. Mensen die daarmee zelf – zo vergat ik even – net zo kwetsbaar wilden zijn.

Mooi eigenlijk. Maar ik moet er wel aan wennen.

Nu die muur wordt afgebroken, komen anderen ineens wel heel veel dichterbij. Ik ken dit leven niet: die muur stond er al zo lang.

In mijn eigen herinnering ben ik een eenzame, onbegrepen kleuter. Een kind, in stilte schreeuwend om een knuffel. “Maar”, zei mijn moeder, “dat wilde jij helemaal niet. Je wilde nooit op schoot. Als ik voorlas, zat jij er liever naast”. Ik had geen troost, geen warmte nodig. Ik was een grote meid.

Ik weet niet waar het misging. Hoe een kleuter al onbereikbaar kan willen zijn. Het is ook niet meer zo belangrijk.

Feit is dat die muur meer dan twintig jaar met me mee is gegroeid. Breder, dikker, hoger geworden is. Groter, net als ik. En nu moet ik het zonder doen.

Natuurlijk is dat bevrijdend. Maar ook vreselijk eng.

Ik voel me naakt. Ben bang voor pijn. Want als er geen muur meer is, wat biedt je dan bescherming?

“Waarom zou je de wereld niet gewoon op je af laten komen”, zei mijn vader. Hoe erg kan het eigenlijk zijn? Ja, misschien wordt je aangevallen, diep gekwetst. Maar werkt voelen niet altijd twee kanten op?

Geen pijn, geen vreugde.
Geen lijden, geen liefde.
Geen dood, geen leven.

Wat is leven zonder vreugde, zonder liefde?
Laat mij dan maar naakt zijn, klein.

2

“Wil je nu medelijden of een nieuwe baan?”

Zo luidde onlangs de vraag van een recruiter. Ik was eerlijk geweest over mijn neiging teveel van mezelf te verwachten. Heel normaal, dacht ik, om naast je zwakke punten ook je valkuilen te benoemen. Niet naar zijn idee, zo bleek, want: “welke werkgever zit er nu te wachten op iemand met een burn-out risico?”

Het gesprek liep, bijzonder ongemakkelijk, uit op een halve ruzie. Vriendinnen kregen appjes waar de verontwaardiging vanaf droop. Denk maar niet dat ik daar ooit nog wilde werken. Boos was ik. Maar om eerlijk te zijn diende die woede slechts één doel: mijn tranen te verbergen.

Ik was gekwetst. En nee, ik denk niet dat de beste man die vraag had mogen stellen. Maar – zo stelde mijn coach fijntjes vast – ik was zelf degene die het me aantrok, die de rest van de middag van slag bleef.

En dat is nu precies het probleem: ik doe het hartstikke zelf. Na mijn laatste post reageerden mijn vaders collega’s verbaasd: “Hoe kan dit de dochter zijn waar jij altijd zo vol trots over praat?” Als ik erover nadenk snap ik hen wel, en mezelf niet meer. Maar feit is dat ik het doe. Zoals vorige week, toen iemand zei: “Wat fijn dat je je mening durft te geven in zo’n groep”. Dat hoorde ik helemaal niet; ik hoorde: “Je bent wel iets te nadrukkelijk aanwezig”.

Die muur die ik om mezelf heb opgetrokken zorgt er dus niet alleen voor dat niemand mij echt kan zien, maar belemmert ook mijn eigen uitzicht, vervormt wat er van buiten naar binnen komt.

Wat zonde! Waarom doe ik dit mij aan? Ik heb de neiging om boos op mezelf te worden. Maar volgens mij doe ik dan weer precies hetzelfde.

Misschien is het goede nieuws dat, als ik zelf de oorzaak ben, de oplossing ook niet ver kan zijn.

Dus nee, ik wil geen medelijden. Ik ben niet zielig. Of: ik wil niet zielig zijn. Vooral: ik wil niet dat je me zielig vindt. Maar als medelijden ook zonder oordeel kan, een knuffel is, of een kaartje, doe dan toch maar wel. Want misschien leer ik dan eindelijk ook een beetje liever, een beetje milder voor mezelf te zijn.

En een baan? Ja, toch weer wel. Want als ik tussen de restanten van mijn afbrokkelende muur door naar buiten kijk zie ik dat de zon schijnt. Dat er blad is aan de bomen. Dan realiseer ik me dat ik vorige week mijne eerste pijnvrije dag in jaren had. En dat ik me af en toe zelfs begin te vervelen.

Maar dan wel ergens waar ze me helemaal willen hebben.

0

Blog at WordPress.com.

Up ↑